Toelichting financiële ontwikkelingen

Baten

0. Bestuur en ondersteuning

1. Autonome ontwikkelingen
Aanpassing Algemene uitkering op basis van december-circulaire 2018
In de oorspronkelijke meerjarenbegroting 2019 - 2022 hebben wij de Algemene uitkering voor het jaar 2019 geraamd op € 64.484.000. Later is deze raming verhoogd met € 805.000 wegens te ontvangen herindelingsgelden. De totale raming komt daardoor op € 65.289.000. Op basis van de laatst verschenen december-circulaire 2018 berekenen we de rijksuitkering nu op € 64.864.000. Het nadelig verschil van € 425.000 kan als volgt worden uitgesplitst:  Accres - € 380.000. Ontwikkeling uitkeringsbasis - € 80.000. Hoeveelheidsverschillen +€109.000. Diverse kleine verschillen - € 74.000. Totaal - € 425.000

2. Actualisatie bestaand beleid

aanpassing opbrengsten OZB en hondenbelasting
De geraamde inkomsten hebben we aangepast op basis van geactualiseerde gegevens.

4. Onderwijs

1. Autonome ontwikkelingen
Aanpassing budgetten onderwijsachterstandsbeleid
De Rijksoverheid heeft per 1 januari 2019 de gewichtenregeling, die het budget voor Onderwijs Achterstanden Beleid (OAB) voor gemeenten bepaalt, veranderd. Het rekenmodel verdeelt het beschikbare Rijksbudget eerlijker over de gemeenten. Hierdoor krijgen wij vanaf 2019 de benodigde middelen waar we recht op hebben. In de komende periode kijken we samen met de maatschappelijke partners hoe we deze middelen inzetten. Door onder meer samen tot een nieuw, breed gedragen beleidsplan te komen.

6. Sociaal domein

1. Autonome ontwikkelingen
Aanpassing eigen bijdragen Wmo
Het Centraal Administratiekantoor (CAK) berekent en incasseert de eigen bijdragen die zorgcliënten moeten betalen. Zij keert deze - in verband met de privacy-bepalingen - zonder verdere toelichting aan de gemeenten uit. In de afgelopen jaren zijn deze bedragen achtergebleven bij de hiervoor in de begroting opgenomen ramingen. Daarom corrigeren wij de raming. Ook heeft het kabinet besloten tot invoering van het abonnementstarief Wmo. Dit betekent dat de inkomensafhankelijke eigen-bijdragesystematiek Wmo vanaf 1 januari 2019 is vervangen door een abonnementstarief van € 17,50 per vier weken voor een huishouden dat gebruik maakt van één of meerdere Wmo-voorzieningen. Om de hierdoor optredende verlaging van gemeentelijke inkomsten te compenseren, is vanuit het regeerakkoord een bedrag aan het gemeentefonds toegevoegd. Deze compensatie is in onze gemeentebegroting opgenomen als onderdeel van de Algemene uitkering. In de meerjarenbegroting 2019 - 2022 hebben wij echter geen rekening gehouden met de daling van te ontvangen eigen bijdragen. Dit heeft tot gevolg dat we dit nog in de raming moeten verwerken.

Inkomensvoorzieningen

Er is een tekort van € 1.133.000 op de BUIG-uitgaven (uitkeringslasten) en inkomsten (specifieke uitkering).De redenen hiervan zijn: - De MARAP-cijfers over 2019 van de RSD geven hiertoe aanleiding. De uitgaven zijn voor Zevenaar voor 2019 geprognosticeerd op een bedrag van € 12.002.000. De stijging wordt veroorzaakt door: een toename van het aantal mensen met een bijstandsuitkering over de maanden januari en februari 2019 en het deels niet realiseren van de verwachte schadelastbeperking zoals opgenomen in de Businesscase van de RSD behorend bij de 'Nieuwe opdracht van de RSD'.- De specifieke uitkering (BUIG-budget) voor de gemeente Zevenaar is voor een bedrag van € 774.000 naar beneden bijgesteld. Dit is een negatief gevolg van het nieuwe verdeelmodel. Door de herindeling valt Zevenaar volledig onder de verdeelmaatstaven van het objectieve model.

2. Actualisatie bestaand beleid

Regionaal transformatieplan jeugdhulp
Regionaal werken wij samen aan innovatie van inkoop jeugdhulp aan de hand van het regionale transformatieplan Jeugdhulp 2018-2020. Hiervoor is in oktober 2018 vanuit de regio een aanvraag voor landelijke innovatiegelden jeugd vanuit het landelijke actieprogramma 'zorg voor de jeugd' ingediend en gehonoreerd. Totaal bedrag voor de regio voor de periode 2018-2020 is € 2.864.610. Bij de besluitvorming regionaal over de inzet van deze gelden is gekozen om per gemeente 24% van deze gelden te bestemmen om lokaal in te zetten om de transformatie vorm te geven. Voor Zevenaar betekent dit voor de periode 2018-2020 een totaal bedrag van € 59.530.

5. Sport, cultuur en recreatie

2. Actualisatie bestaand beleid
Dienstverleningsovereenkomst Sportbedrijf
Bij de start van ATARO BV was een aantal dienstverleningsovereenkomsten (DVO's) afgesloten. Deze zijn toentertijd voor een beperkte periode afgesloten. Inmiddels is de termijn van alle DVO’s afgerond en komen er geen baten meer binnen van ATARO BV.

7. Volksgezondheid en milieu

2. Actualisatie bestaand beleid
Wijzigingen product afval
Het nieuwe afvalbeleid resulteert in minder opgehaald restafval. Op basis van analyse in het eerste kwartaal 2019 verwachten we een voordeel van €127.290 op de verwerkingskosten. De inzamelvergoeding P.M.D. neemt ten opzichte van 2018 wat toe, echter ten opzichte van de begroting is dit niet voldoende. We verwachten een nadeel van €121.078 hierop. Het saldo van deze mutaties komt ten gunste van de bestemmingsreserve afval.

8. Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing

1. Autonome ontwikkelingen
Extra legesinkomsten bouwaanvragen en aanvraag extra capaciteit.
Voor 2019 verwachten wij een toename van het aantal bouwaanvragen. Dit betekent extra inkomsten aan leges van € 350.000. Voor de afhandeling hiervan hebben we tijdelijk externe ondersteuning nodig. De kosten hiervan ramen wij op € 300.000. Deze kosten worden volledig gedekt door de extra inkomsten.

Lasten

0. Bestuur en ondersteuning

1. Autonome ontwikkelingen
Aanschaf nieuwe stoelen raadzaal
De huidige stoelen voor het publiek in de raadzaal / trouwzaal zijn Arbo-technisch afgekeurd en vervangen. Ze zijn niet stapelbaar waardoor bedrijfsvoeringsproblemen ontstaan onder meer bij multifunctioneel gebruik van genoemde ruimten.

Extra legesinkomsten bouwaanvragen en aanvraag extra capaciteit.

Voor 2019 verwachten wij een toename van het aantal bouwaanvragen. Dit betekent extra inkomsten aan leges van € 350.000. Voor de afhandeling hiervan hebben we tijdelijk externe ondersteuning nodig. De kosten hiervan ramen wij op € 300.000. Deze kosten worden volledig gedekt door de extra inkomsten.

Sociaal plan medewerkers Ataro BV

Vanuit het sociaal plan hebben de medewerkers die zijn overgegaan van de gemeente naar Ataro BV recht op een tijdelijke tegemoetkoming in de teruggang van arbeidsvoorwaarden. Het gaat met name om de onregelmatigheidstoeslag.

Tijdelijke capaciteit Bestuurssecretariaat

In de afgelopen maanden is geconstateerd dat er een discrepantie is tussen de gevraagde ondersteuning vanuit de organisatie en het aanbod door het bestuurssecretariaat. We zetten tot 1 juli 2019 tijdelijke capaciteit in met als beoogd resultaat meer procesmatig werken en efficiency.

2. Actualisatie bestaand beleid

Rechtskundig advies
Het budget voor rechtskundig advies is structureel te laag om te kunnen voldoen aan de huidige behoefte aan rechtskundig en ander deskundig advies. We ramen voor 2019 incidenteel € 75.000 bij. We komen hier bij de integrale afweging van de Kadernota op terug. Deze incidentele verhoging heeft betrekking op de afronding van oude dossiers uit de beiden voormalige gemeenten en complexe juridische vraagstukken waar extern juridisch advies voor noodzakelijk is.

Vrijval stelpost inflatiecorrectie 2019

In de begroting 2019 is voor de inflatiecorrectie een stelpost opgenomen van € 50.000 structureel. In deze 1e Voortgangsrapportage is op diverse posten een kostenstijging opgenomen mede vanwege inflatie. Wij stellen u daarom voor om de stelpost voor inflatiecorrectie nu vrij te laten vallen.

4. Onderwijs

1. Autonome ontwikkelingen
Aanpassing budgetten onderwijsachterstandsbeleid
De Rijksoverheid heeft per 1 januari 2019 de gewichtenregeling, die het budget voor Onderwijs Achterstanden Beleid (OAB) voor gemeenten bepaalt, veranderd. Het rekenmodel verdeelt het beschikbare Rijksbudget eerlijker over de gemeenten. Hierdoor krijgen wij vanaf 2019 de benodigde middelen waar we recht op hebben. In de komende periode kijken we samen met de maatschappelijke partners hoe we deze middelen inzetten. Door onder meer samen tot een nieuw, breed gedragen beleidsplan te komen.

Bijdrage BVO DRAN leerlingenvervoer

De kosten van het leerlingenvervoer vallen in de jaarrekening 2018 €  195.000 lager uit dan waarmee in de begroting rekening was gehouden. Inmiddels hebben wij begin 2019 de aangepaste begroting 2019 en de meerjarenbegroting 2020 -2023 van de BVO DRAN ontvangen. In deze stukken loopt het voordeel van € 195.000 terug naar een voordeel van € 50.000 in 2019 en € 27.000 vanaf 2020. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een toename van het solovervoer, meer begeleidingskosten en een stijging van het BTW-percentage van 6 naar 9%.

Peuterspeelzalen

Vanaf 2016 ontvangen we extra middelen van het rijk via een decentralisatie-uitkering met als doel alle peuters de mogelijkheid geven om naar een voorschoolse voorziening te gaan. Op basis van de eerste meting over het aantal peuters dat naar een voorschoolse voorziening gaat zijn de bestuurlijke afspraken tussen VNG en het ministerie van SZW herzien. Het in de algemene uitkering opgenomen bedrag is hierdoor naar beneden bijgesteld.

6. Sociaal domein

1. Autonome ontwikkelingen
Aanpassing tarieven Hulp bij het Huishouden
Voor het personeel werkzaam in de thuiszorg als Hulp bij het Huishouden is er een nieuwe CAO van kracht. De tarieven die de gemeente voor deze zorg moet betalen komen hierdoor hoger uit. Ook stijgen de tarieven voor de producten voor Hulp bij Huishouden als gevolg van de uniformering van tarieven binnen de regio. Dit alles leidt tot een stijging van de jaarlijkse lasten bij Hulp bij Huishouden met € 175.000 ten opzichte van de raming in onze meerjarenbegroting 2019-2022.

Aanzuigende werking als gevolg van abonnementstarief

Wij verwachten dat door de invoering van het abonnementstarief meer mensen een beroep doen op gemeentelijke Wmo-voorzieningen. Op dit moment hebben wij geen inzicht in de mate waarop dit zal gebeuren. In het eerste halfjaar van 2019 gaan we monitoren of er sprake is van een aanzuigende werking. Op basis van een financiële inschatting van de aanzuigende werking door de VNG berekenen we het negatieve effect voor onze gemeente op € 125.000.

Bijdrage aan de Gemeenschappelijke Regeling BVO DRAN

De kosten met betrekking tot vervoersvoorzieningen in het kader van de Wmo en de jeugdzorg vallen in de jaarrekening 2018 € 490.000 hoger uit dan waarmee in de begroting rekening was gehouden. Inmiddels hebben wij begin 2019 de aangepaste begroting 2019 en de meerjarenbegroting 2020 -2023 ontvangen van de BVO DRAN. In deze stukken loopt het begrote tekort op van € 490.000 naar €  564.000 in 2019 en € 587.000 in 2020.In dit kader verwijzen wij ook naar het leerlingenvervoer, dat ook door deze gemeenschappelijke regeling wordt verzorgd (zie programma 4).

Bijdrage MGR - module Werkgeverschap SW (WgSW)

De bijdrage voor 2019 aan de MGR (Modulaire Gemeenschappelijke Regeling) voor de module 'Werkgeverschap-SW' is aangepast aan de bedragen zoals opgenomen in de concept gewijzigde begroting 2019 en concept meerjarenprogrammabegroting 2020-2023 van de GR. Hierbij is rekening gehouden met de het werkelijk aantal AJ's (arbeidsjaren) per 31 oktober waarop het aandeel (deelnamepercentage) per deelnemende gemeente is vastgesteld. De begroting 2019-2022 is gebaseerd op de telling per 31-10-2017. Op basis van de werkelijke aantallen per 31-10-2018 neemt het aandeel van Zevenaar toe van 8,88% naar 9,00%.

Bijzondere bijstand

In de meicirculaire 2018 is de verdeling, van de in de algemene uitkering opgenomen bijdrage voor de bestrijding van de gevolgen van armoede onder kinderen, geactualiseerd o.b.v. de door het CBS ontwikkelde gegevens over kinderen met kans op armoede. In de raming (uitgaven voor bijzondere bijstand) is rekening gehouden met lagere bijdrage.

Indexering prijsontwikkeling Hulp bij het Huishouden 2019

Bij het opstellen van de Kadernota 2018-2022 hebben wij op basis van de toen beschikbare gegevens, waaronder met name de werkelijke zorguitgaven in 2017 een inschatting gemaakt van de te verwachten kosten voor het jaar 2019. In de Kadernota 2019-2022 hebben wij geen post opgenomen voor prijsontwikkeling 2019. Voor de Wmo huishoudelijke hulp krijgen we echter in 2019 te maken met een stijging van de kosten door prijsontwikkeling. Dit zorgt voor een stijging van € 110.000.

Inkomensvoorzieningen

Er is een tekort van € 1.133.000 op de BUIG-uitgaven (uitkeringslasten) en inkomsten (specifieke uitkering).De redenen hiervan zijn: - De MARAP-cijfers over 2019 van de RSD geven hiertoe aanleiding. De uitgaven zijn voor Zevenaar voor 2019 geprognosticeerd op een bedrag van € 12.002.000. De stijging wordt veroorzaakt door: een toename van het aantal mensen met een bijstandsuitkering over de maanden januari en februari 2019 en het deels niet realiseren van de verwachte schadelastbeperking zoals opgenomen in de Businesscase van de RSD behorend bij de 'Nieuwe opdracht van de RSD'.- De specifieke uitkering (BUIG-budget) voor de gemeente Zevenaar is voor een bedrag van € 774.000 naar beneden bijgesteld. Dit is een negatief gevolg van het nieuwe verdeelmodel. Door de herindeling valt Zevenaar volledig onder de verdeelmaatstaven van het objectieve model.

Kinderopvang

Het rijk heeft extra middelen beschikbaar gesteld (in de septembercirculaire 2018) voor uitbreiding van taken voor toezicht en handhaving kinderopvang.

Participatiebudget-reïntegratie

De bedragen van de Integratie-uitkering Sociaal Domein voor het onderdeel 'Participatie' zijn m.i.v. 2019 verlaagd. Deze mutatie is, als autonome ontwikkeling, opgenomen in de septembercirculaire 2018 en structureel verwerkt in de 1e voortgangsrapportage 2019.

Structurele stijging kosten jeugdzorg

De uitgaven voor de jeugdzorg zijn in 2018 ten opzichte van 2017 met € 1.633.000 gestegen. Wij verwachten dat deze stijging van de zorgkosten van 16% ten opzichte van het voorgaand jaar zich de komende jaren zal voortzetten. Daarmee prognosticeren wij dat de toename van de uitgaven over 2019 uitkomt op € 1.902.000.

Structurele stijging kosten Wmo - Begeleiding

De uitgaven voor de Wmo begeleiding zijn in 2018 ten opzichte van 2017 met € 260.000 gestegen. We verwachten dat deze stijging van de zorgkosten van 7% ten opzichte van voorgaand jaar zich de komende jaren zal voortzetten. Daarmee prognosticeren wij dat de toename van de uitgaven over 2019 uitkomt op € 290.000.

2. Actualisatie bestaand beleid

Regionaal transformatieplan jeugdhulp
Regionaal werken wij samen aan innovatie van inkoop jeugdhulp aan de hand van het regionale transformatieplan Jeugdhulp 2018-2020. Hiervoor is in oktober 2018 vanuit de regio een aanvraag voor landelijke innovatiegelden jeugd vanuit het landelijke actieprogramma 'zorg voor de jeugd' ingediend en gehonoreerd. Totaal bedrag voor de regio voor de periode 2018-2020 is € 2.864.610. Bij de besluitvorming regionaal over de inzet van deze gelden is gekozen om per gemeente 24% van deze gelden te bestemmen om lokaal in te zetten om de transformatie vorm te geven. Voor Zevenaar betekent dit voor de periode 2018-2020 een totaal bedrag van € 59.530.

Uitbreiding formatie afdeling MD

De afdeling Maatschappelijke Dienstverlening verricht werk voor de kwetsbare inwoners van onze gemeente. Gebleken is dat extra middelen voor de uitvoering van noodzakelijke werkzaamheden nodig zijn. Het gaat hierbij om 3 fte extra inzet bij de consulenten Wmo en jeugdzorg in de gebiedsteams, voorlopig gedurende een periode van 8 maanden. Verder willen we gebruik maken van experts voor consultatie en advies om de integraliteit en uniformiteit, naast de individuele kennis, te vergroten.

5. Sport, cultuur en recreatie

1. Autonome ontwikkelingen
Sportbeoefening en bevordering
De bedragen van de decentralisatie-uitkering Brede impuls combinatiefuncties worden jaarlijks gepubliceerd in de decembercirculaire voor het daaropvolgende jaar. Voor 2019 is het bedrag voor Zevenaar verlaagd naar € 146.632. Hiervoor moet 7,33 fte worden gerealiseerd.

1. Veiligheid

2. Actualisatie bestaand beleid
Auto Bijzonder Opsporings Ambtenaar (BOA).
In verband met het doortastend uitvoeren van het handhavingsbeleid is een extra dienstauto nodig. Deze kosten zijn in 2018 niet meegenomen bij besluitvorming tot extra formatie voor het huidig actieve handhavingsbeleid. Deze auto is bedoeld voor het adequaat uitvoeren van zijn taken (reageren op klachten, verwijderen illegale dumpingen). Daarnaast draagt een dienstauto bij aan de zichtbaarheid van de bijzonder opsporings ambtenaar. Voorgesteld wordt om een structureel bedrag van € 7.200 hiervoor beschikbaar te stellen. Voor 2019 is het bedrag iets lager omdat niet het gehele jaar zal worden geleased. Wel komt er een bedrag  bij van € 1.200 voor een laadpaal.

7. Volksgezondheid en milieu

1. Autonome ontwikkelingen
Bijdrage gemeenschappelijke regeling VGGM
Vanaf 2019 valt een deel van het rijksvaccinatieprogramma onder bestuurlijke verantwoordelijkheid van de gemeente. Structureel zijn, voor de uitvoering van deze nieuwe taak, extra middelen toegevoegd aan de algemene uitkering. Deze middelen worden toegevoegd aan de bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling VGGM die belast is met de uitvoering van de activiteten.

Informatieplicht energiebesparende maatregelen.

Vanuit het Rijk zijn middelen toegevoegd aan de algemene uitkering voor de informatieplicht energiebesparende maatregelen. Dit geld is bedoeld om de werkwijze- van de reeds bestaande uitvoeringstaak - te implementeren. Op basis van het aantal bedrijfsvestigingen betekent dit een eenmalig bedrag van € 6.335. De uitvoeringstaak ligt bij de ODRA.

Verwerkingskosten restafval

In 2018 hebben wij de verwerkingskosten restafval structureel opgehoogd met 160.000 in verband met een nieuwe belasting op restafval. In 2019 vervalt deze extra heffing omdat onze afvalverwerker nog een jaar op de oude wijze mag blijven verbranden in het buitenland zonder extra belasting. Structureel blijven we deze extra kosten verwachten vanaf 2020.

2. Actualisatie bestaand beleid

Wijzigingen product afval
Het nieuwe afvalbeleid resulteert in minder opgehaald restafval. Op basis van analyse in het eerste kwartaal 2019 verwachten we een voordeel van €127.290 op de verwerkingskosten. De inzamelvergoeding P.M.D. neemt ten opzichte van 2018 wat toe, echter ten opzichte van de begroting is dit niet voldoende. We verwachten een nadeel van €121.078 hierop. Het saldo van deze mutaties komt ten gunste van de bestemmingsreserve afval.

8. Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing

1. Autonome ontwikkelingen
Plankosten herontwikkeling locatie Bereboot Lobith.
Voor de herontwikkeling van de voormalige schoollocatie Bereboot aan de Nieuwe Komstraat 19 in Lobith vragen wij voor de plankosten een voorbereidingskrediet van € 25.000. Voor deze plankosten is op dit moment geen dekking. Mocht de voorbereidingsfase leiden tot een grondexploitatie dan biedt dit de mogelijkheid om de voorbereidingskosten te verrekenen met de  opbrengsten uit deze locatie.